Expertisecentrum dementie Sophia

Budastraat 20, 8500 Kortrijk

056/ 32 10 75

sophia@dementie.be

www.dementie.be/sophia

Beste lezer, 

Om het najaar vol energie en inspiratie te beginnen, hebben wij weer gezorgd voor een interessante nieuwsbrief! Je vindt informatie rond activiteiten die plaatsvonden n.a.v. de werelddag dementie, lokale initiatieven, het nieuwe vormingsaanbod, … 

Veel leesplezier!

Het Sophia team

Charlotte Cool, Ilse Masselis en Kathleen Vandenbroucke

INHOUD

Aanbod ECD Sophia

Regionale activiteiten

Nieuws vanuit Vlaanderen

Vormingsaanbod in de regio

Vakliteratuur

Aanbod ECD Sophia

Wens je:

de werking van het ECD Sophia aan jouw organisatie voor te stellen?

jouw medewerkers een vorming aan te bieden?

ondersteuning bij het opstarten van een project?

folders van onze werking te bestellen?

Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je graag verder!

Symposium 20 jaar ECD Sophia – 17 november 2020

Regionaal expertisecentrum dementie Sophia viert dit jaar haar 20-jarig bestaan en daar zijn we best trots op! Daarom nodigen we je uit op ons feestsymposium dat plaatsvindt op dinsdag 17 november 2020. De rode draad doorheen het symposium is verleden-heden-toekomst. Zo staan we onder meer stil bij de evolutie in het dementiebeleid binnen Vlaanderen. We hebben eveneens aandacht voor de medische evolutie. Ook zijn we dankbaar voor de vele samenwerkingen binnen uiteenlopende sectoren in het opzetten van regionale projecten rond dementie. Projectwerking krijgt dan ook een prominente plaats op ons symposium.

Snel inschrijven is de boodschap, want wegens de coronamaatregelen zijn de plaatsen beperkt! 

Lees meer 

Ontmoetingsdag Jongdementie – 24/10/2020 

Neem je ook deel aan de virtuele Ontmoetingsdag Jongdementie?  Alzheimer Liga Vlaanderen organiseert i.s.m. Medinet.tv, Oldscool tv, ECD Sophia, ECD Foton, WZC Groenhof, De Korenbloem en Het Ventiel voor de eerste keer een virtuele Ontmoetingsdag Jongdementie voor personen met jongdementie en al hun naasten! Zet zaterdag 24 oktober 2020 alvast in je agenda. Beleef deze dag online, lekker comfortabel thuis! Er zijn onder meer mooie getuigenissen van personen met jongdementie en mantelzorgers en fijne verzoeknummers van Radio Gaga. En beginnen? Dat doen we met… een sportieve opwarming. Starten doen we stipt om 10 uur en we gaan door tot 11.30 uur. Het wordt UITzonderlijk INtiem! Deelnemen is gratis!

Lees meer 

Nieuw! Familiegroep Jongdementie Plus

Lees meer

‘Onderweg naar betere dementiezorg’
Het referentiekader dementie in de praktijk gebracht

Het afgelopen anderhalf jaar waren we met ECD Sophia betrokken bij het pilootproject van De Korenbloem uit Kortrijk, die één van de intersectorale projecten bij het referentiekader dementie is.

Als thema’s voor het verandertraject onder begeleiding van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, kozen ze voor mantelzorgparticipatie en een meer persoonsgerichte communicatiedoorstroming. Eén van de doelstellingen was een nauwere band en een betere communicatie met de familie van jonge mensen met dementie. Daarom startte De Korenbloem met het organiseren van een familieraad per woning, waarop het wonen en leven samen vormgegeven wordt. Ook pikte men terug de gewoonte op om de dichtste mantelzorger na de eerste nacht in het woonzorgcentrum even op te bellen om te zeggen hoe de nacht verlopen is. De Korenbloem zette ook in op een meer persoonsgericht onthaal. De werking van de centra voor dagverzorging vormde daarbij een inspiratiebron. De structuur van het intakedossier en de anamnese veranderde, alsook de manier waarop de eerste contactmomenten en het woonzorgbespreking verlopen. Over de hele lijn staat de MENS nu nog meer centraal.

Bekijk hier hun ambassadeursfilmpje.
Contactpersoon: holvoet.nessie@dekorenbloem.net

Nieuwe publicatie

De expertisecentra dementie brengen een nieuwe en interessante publicatie uit die voor het grote publiek beschikbaar is.

Gloednieuw magazine ‘Dementie, als je ermee te maken krijgt’. Vanuit de praktijk weten we dat wie met dementie te maken krijgt een grote nood heeft aan specifieke informatie: over de eerste tekenen, de rol van de huisarts en de specialist, de juridische aspecten, omgangsadvies, het diverse aanbod van beschikbare hulp- en dienstverlening. En ook: het aanbod binnen de eigen gemeente of stad. Om aan die informatiehonger tegemoet te komen, hebben de expertisecentra dementie een gloednieuwe brochure in magazinevorm uitgebracht. We deden dit samen met onze partners zoals de Alzheimer Liga Vlaanderen, de Vlaamse Ouderenraad, VVSG en de Diensten Maatschappelijk Werk van de ziekenfondsen. Wens je een exemplaar of een kleine hoeveelheid (aan 1 euro per ex.)? Vraag het na bij ECD Sophia of bestel ze meteen via deze link. Wil je een gepersonaliseerde versie voor je stad, gemeente, organisatie of verenging? Contacteer dan tine.mous@politeia.be.

Regionale activiteiten

Jouw activiteit op de kalender van www.dementie.be? Dat kan! Klik hier.

21 september – Werelddag dementie

In de week van 21 september, ‘Werelddag dementie’, werden op verschillende locaties acties georganiseerd. Hieronder zetten we enkele acties in de kijker:

vzw OLV Gasthuis verkoopt notitieboekjes t.v.v. ECD Sophia Columniste en literaire duizendpoot Tine Moniek liet zich deze zomer inspireren door de bewoners met dementie die wonen in OLV Gasthuis. Dit leverde heel wat rakende teksten. Elk jaar zet OLV Gasthuis zich in om hun steentje bij te dragen aan organisaties die mensen met dementie bijstaan. Dit jaar kozen ze voor ECD Sophia en verkopen ze handige notitieboekjes, gepersonaliseerd door een tekstje van Tine Moniek in samenwerking met de bewoners.  “Heel mijn leven spitte ik. Nu spit ik enkel in herinnering.”
Zorggroep H-Hart zet hun bewoners met dementie extra in de bloemetjes Tijdens de week van 21 september heeft het team van de afdeling voor personen met dementie in het H Hart te Kortrijk, extra aandacht besteed aan hun bewoners met o.a. een ontbijtbuffet, een wandeltocht door Kortrijk, fingerfood, dessertbuffet, filmnamiddag, … Als laatste op het programma kwam afgelopen zaterdag een accordeonist op bezoek om de sfeer in huis te brengen en de week af te sluiten. Ook werden alle medewerkers van H-Hart gevraagd even stil te staan bij de belevingswereld van personen met dementie. En dit via een gedicht, geschreven door Mieke Leterme van het woon- en leefteam.
Dementievriendelijk Kuurne zet opnieuw maximaal in op dementie Een interview met schepen Bram Deloof: “We wilden heel graag iets doen rond het thema vrije tijd voor personen met dementie en kwamen al vlug bij gezelschapsspelen. Samen een spel spelen met iemand die dementie heeft is niet eenvoudig en vaak een grote uitdaging. Spelplus ontwikkelde enkele gezelschapsspelen, specifiek voor mensen met dementie. Er werden enkele spelen aangekocht die je vanaf nu via de spelobib kan uitlenen. Daarnaast hebben we als gemeente de nieuwe brochure van de expertisecentra dementie ‘Dementie, als je ermee te maken krijgt’ gepersonaliseerd. Dankzij de medewerking van een aantal personen met dementie en hun mantelzorgers is het gebruikte beeldmateriaal heel persoonlijk. De brochure kan je afhalen in dienstencentrum Ter Groenen Boomgaard.”
Lichtervelde roept inwoners op Traditioneel organiseert het infopunt dementie Lichtervelde, samen met de collega’s van het WZC ‘t Hof, op de Werelddag dementie, activiteiten voor personen met dementie en hun mantelzorgers. Wegens corona werden de activiteiten verplaatst en een alternatief uitgewerkt. De inwoners werden gevraagd om op 21 september een knoop in een handdoek/sjaal/laken te leggen en deze aan hun huis/voordeur/raam te hangen. Het logo van de geknoopte zakdoek werd voor het eerst gebruikt in 2010 tijdens de acties van ECD Foton voor een dementievriendelijk Brugge. Het geldt als solidariteitssymbool en werd door mensen met dementie zelf gekozen.
Samen voor een dementievriendelijk Meulebeke Interview met Griet Verstrynge, centrumleidster dienstencentrum Ter Deeve: “In de gemeente Meulebeke hebben wij in samenwerking met de handelaars aandacht gevraagd voor werelddag dementie door het plaatsen van fotokaders met een gedicht/getuigenis van mantelzorgers. Deze gedichten werden geselecteerd door de mantelzorgers zelf op een van de koffietafels.  Tevens ontwikkelden wij een kleine folder die de handelaars konden uitdelen en daarnaast hebben wij ook een wandelroute doorheen Meulebeke gemaakt waar men de gedichten kon lezen.  Een kleine actie met een groot gebaar. Via de communicatiedienst  van de gemeente Meulebeke hebben wij de inwoners op de hoogte gebracht.”

Huis van de mens organiseert haakcafé – 5/10/2020

Ben je graag creatief bezig? Met ondertussen een leuke babbel? En dit voor het goede doel?  We haken samen Vinnie De Vis knuffels. Een Vinnie De Vis knuffel is een persoonlijke, eenvoudige en veilige knuffel voor mensen met dementie. Hij breekt een stukje de eenzaamheid en geef een houvast. De gehaakte knuffels worden geschonken aan mensen met dementie in woonzorgcentra in Kortrijk. Basistechniek van haken moet je wel in de vingers hebben. Haak je mee? Gratis deelname. Plaatsen beperkt. Schrijf je in via kortrijk@deMens.nu of 056 25 27 51.

‘In het Wiel van het Ventiel’ brengt jongdementie onder de aandacht

Tot vorig jaar werd in Kortrijk de Peugeot Classic georganiseerd, een klassieker voor de wielertoeristen. Vanaf dit jaar wordt de organisatie overgedragen aan het Ventiel Cycling Team, een groep enthousiaste fietsfanaten, die deel uitmaken van de buddywerking jongdementie van Het Ventiel.  

Dit jaar zette het bestuur van het Ventiel Cycling Team alles in het werk om in navolging van de Peugeot Classic een heus fietsproject op poten te zetten met vertrek en aankomst op het Nelson Mandelaplein in Kortrijk. Door het coronavirus staat het ‘normale’ evenement gepland op 10 en 11 juli 2021. Naast veel fietstochten zal er een uitgebreide infomarkt rond geestelijke gezondheid en jongdementie zijn. Als alternatief voor het fietsevenement dit jaar werd door de organisatie een heuse ‘Ventielroute’ georganiseerd. 

Meer lezen 

Opleiding tot Validationwerker 

In het voorjaar van 2021 organiseert Rhapsodie de opleiding tot individuele Validationwerker. Validation werd ontwikkeld door Naomi Feil en wordt geactualiseerd met haar dochter Vicky De Clerck. Het is een concrete en nauwkeurige methode die als doel heeft contact maken met mensen met dementie. Door eenvoudige verbale en niet-verbale communicatietechnieken kan met de mensen het gevoel geven dat ze gehoord en begrepen worden, dit geeft hen hun vertrouwen terug en worden ze gerust gesteld. 

Benieuwd naar deze methode? Je kan heel wat filmmateriaal terugvinden over Validation via deze link. 

Voor meer informatie: Doris Van Averbeke, 0476/ 29 37 08.

Nieuws vanuit Vlaanderen

‘Laten we leven aan de dagen toevoegen in plaats van enkel dagen aan het leven’

Corona zet onze samenleving onder hoogspanning. Als burger, zoon, dochter of moeder, vader, partner, vriend, buur, hulpverlener zijn we betrokken bij zorg in de breedste zin van het woord. We beseffen zeer goed dat corona nog een tijd ons leven zal beïnvloeden. Maar toch, is er dan echt geen perspectief voor wie zorg nodig heeft en zorg geeft?

Corona gaat over ons allemaal. Vandaag lijkt het er steeds meer op dat corona ons leven overneemt. Wordt het niet de hoogste tijd om dit om te keren? Cruciaal hierbij is het zoeken naar een levenswijze die de kwaliteit van leven centraal stelt en waarbij we de aanvankelijke gevoelens van angst voor het virus terug omzetten in positieve energie.

We moeten bekijken hoe je dit vorm geeft voor mensen met een beperkt levensperspectief: hoe beperken we de remmingen in de mogelijkheden om contact te hebben met onze dierbaren? Stel je voor dat je als mantelzorger niet meer betrokken wordt bij het leven van je naaste. Stel dat je hulpverlener bent en je gevraagd wordt om het contact met zorgvragers te beperken.

Wat als die nodige ondersteuning en houvast zich vanaf nu weer meer zou richten op kwaliteit van leven in de plaats van enkel het beperken van risico’s? Dan dringen zich een aantal andere keuzes op. Keuzes die volgens ons niet alleen van medische aard zijn.  Expertisecentrum Dementie Vlaanderen schreef samen met heel wat andere organisaties uit het veld daarom een oproep tot actie die je hier kan terugvinden. Bedoeling is dat deze oproep zoveel mogelijk mensen bereikt, dus we houden daarom een warm pleidooi om de tekst zoveel mogelijk te delen.

Meemo – een hart onder de riem voor kinderen van een mama of papa met dementie

Hallo, ik ben Meemo! Heb jij ook een mama of papa met dementie? Je bent niet alleen! Hoeveel gezinnen er in Vlaanderen precies zijn, dat weet ik niet. Maar ik ken er wel al een heleboel. Heb je vragen over dementie? Kan ik je helpen? Laat het me weten en ik ga op zoek naar een antwoord.

Meemo is een uiltje dat kinderen met een mama of papa met dementie steunt en op weg helpt. De komende jaren wil het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, samen met verschillende partnerorganisaties, het aanbod aan informatie en ondersteuning voor deze doelgroep uitbouwen. Voor meer informatie kan je hier terecht. 

Webinar ‘Thuis blijven wonen met dementie’

Onze collega’s van het expertisecentrum dementie Contact sloegen samen met CM en mantelzorgvereniging Samana de handen in elkaar en bieden op 8 december 2020 een webinar aan. Alle Vlaamse mantelzorgers mogen deelnemen.

Meer informatie kan je hier vinden. 

Start eerste ‘Vlaamse lotgenotengroep Parkinson dementie en Lewy Body dementie’

Alzheimer Liga Vlaanderen vzw organiseerde op zaterdag 26 september de eerste ‘Vlaamse lotgenotengroep Parkinson dementie en Lewy Body dementie’. De groep kwam samen in woonzorgcentrum De Regenboog in Zwijdrecht. De namiddag werd gestart met een lezing van Dr. Helena Gossye. Daarna werden verschillende verhalen uitgewisseld. 

Wens je meer informatie? Neem dan contact op met Alzheimer Liga Vlaanderen (secretariaat@alzheimerliga.be of 014 43 50 60). 

Vormingsaanbod in de regio

Vormingsprogramma 2020-2021 is beschikbaar! 

Ondersteuning nodig op je weg naar kwalitatief hoogstaande dementiezorg? In ons vormingsaanbod vind je zeker inspiratie. De waaier aan vormingen die je in ons aanbod terugvindt, bieden je kapstokken in tal van thema’s. Je vindt er inspiratie, methodieken, concrete handvaten, … maar je ontmoet vooral ook lesgevers en collega’s uit andere organisaties met dezelfde passie voor goede zorg. De grote uitdaging is echter om wat je in onze vormingen leert telkens opnieuw te vertalen naar de unieke persoon met dementie waar je zorg voor draagt. Zo komen we tot afgestemde zorg waarbij de mens centraal staat. Soms vraagt dat wat lef, dromen, creativiteit en durven tegen de stroom in te zwemmen. Maar weet dat je met elke kleine stap uiteindelijk bergen kan verzetten in het leven van iemand met dementie!

>Alles in één oogopslag bekijken in het online overzicht of in onze digitale vormingsbrochure?

>Interesse in de 11-daagse opleiding tot referentiepersoon dementie? Neem een kijkje in de opleidingsbrochure referentiepersoon dementie!

Uitgelicht, opleidingen in onze regio:

• Vorming ‘Zinvolle activiteiten met jonge personen met dementie’ – donderdag 29/10/2020 te Kortrijk
• Studiedag ‘Dementie en verstandelijke beperking’ – dinsdag 01/12/2020 te Kortrijk
• Studiedag ‘Ziekte van Korsakov’ – dinsdag 09/02/2021 te Brugge
• Studiedag ‘Hulpmiddelen bij dementie’ – dinsdag 18/05/2021 te Kortrijk
• Opleiding referentiepersoon dementie – start januari 2021 te Kortrijk

Vakliteratuur

Nieuwe studie preventie bij dementie blijkt nuttig

De 70-jarige van nu heeft 13 procent minder kans om binnen vijf jaar dementie te krijgen dan de man of vrouw die 70 werd in 2010. Ook in de twintig jaar daarvoor daalde het risico op dementie telkens met 13 procent per tien jaar. Dat blijkt uit een analyse van zeven grote bevolkingsonderzoeken in de VS en Europa waar bijna vijftigduizend 65-plussers aan hebben meegedaan. Het onderzoek werd gedaan onder leiding van het Erasmus MC in Rotterdam en de Harvard School of Public Health en staat in het vakblad Neurology. Volgens hen is de daling vooral te danken aan de betere behandeling van hart- en vaatziekten, het gestegen opleidingsniveau en leefstijlfactoren als minder tabak, minder alcohol en meer bewegen. Uit kleinere studies werd al eerder geconcludeerd dat ouderen van nu minder vaak dementie krijgen.

Tot voor kort werd gedacht dat 30 procent van het risico op dementie wordt bepaald door factoren die beïnvloedbaar zijn. Zo gaat er een positieve invloed uit van onder meer: een hoog opleidingsniveau, niet roken, goede sociale contacten, fysiek actief zijn, lage bloeddruk, gezond gewicht en een goed gehoor. Een expertisegroep op het gebied van dementie schreef eind juli in het medische tijdschrift The Lancet dat er genoeg wetenschappelijk bewijs is dat niet 30 maar 40 procent van het risico op dementie beïnvloedbaar is. Nieuwe factoren waarvan volgens deze experts is aangetoond dat ze de kans op dementie vergroten zijn: excessief alcoholgebruik, traumatisch hersenletsel en luchtverontreiniging.
Hoewel het risico op dementie de voorbije decennia is afgenomen, zal het aantal mensen met dementie toch fors toenemen. In Vlaanderen treft het vandaag 136.000 personen, tegen 2050 zal dat aantal door de vergrijzing verdubbelen. Ook professor Engelborghs van UZ Brussel geeft aan dat de gezondheidszorg de komende jaren meer dan ooit moet inzetten op preventie en niet alleen op het genezen van ziektes.

Meer weten over preventie? Kijk dan zeker ook even op www.sanimemorix.eu en www.mijngezondbrein.be.

Bron: Jan Steyaert, wetenschappelijk medewerker Expertisecentrum Dementie Vlaanderen