Expertisecentrum dementie Sophia

Budastraat 20, 8500 Kortrijk

056/ 32 10 75

sophia@dementie.be

www.dementie.be/sophia

Beste lezer, 

21 september was traditioneel een dag om stil te staan bij wat personen met dementie ervaren en bij de situatie van mensen in hun nabije omgeving. Met behulp van verschillende organisaties en bibliotheken hebben we dementie extra in de kijker geplaatst om zo het taboe rond dementie te helpen doorbreken. In deze nieuwsbrief worden onder meer een aantal van deze initiatieven belicht.

Veel leesplezier!

Het Sophia team

Charlotte Cool, Ilse Masselis en Kathleen Vandenbroucke

INHOUD

Aanbod ECD Sophia

Regionale activiteiten

Nieuws vanuit Vlaanderen

Vormingsaanbod in de regio

Vakliteratuur

Aanbod ECD Sophia

Wens je:

de werking van het ECD Sophia aan jouw organisatie voor te stellen?

jouw medewerkers een vorming aan te bieden?

ondersteuning bij het opstarten van een project?

folders van onze werking te bestellen?

Neem dan gerust contact met ons op. Wij helpen je graag verder!

Werelddag dementie

Ter gelegenheid van de Werelddag dementie namen we in samenwerking met heel wat organisaties initiatieven om dementie in de kijker te plaatsen. 

Een aantal acties op een rij: 

• In de bibliotheken van o.m. Menen, Waregem, Zwevegem, Roeselare, Houthulst en Hooglede werden inspirerende en uitnodigende infostands opgezet. In de bib van Menen kon je daarnaast ook terecht voor een getuigenis van een mantelzorger en kregen kinderen de gelegenheid om op een speelse manier, via de verteltas dementie, kennis te maken met dementie. In Houthulst kende de tentoonstelling ‘Jij die bent’ veel bijval en genieten ze nog na van zeer geslaagd huiskamerconcert. Ook werden 3 boekenpakketten rond dementie samengesteld. In Zwevegem werd een brochure gemaakt met gezelschapsspelen voor ouderen en personen met dementie die je in de bib kan ontlenen. 
• Ook in de lokale dienstencentra werden infostands opgezet en dit onder meer in Harelbeke, Menen, Houthulst, Hooglede, Meulebeke en Kuurne. 
• Het was tevens ook een week vol activiteiten voor enkele dementievriendelijke gemeenten. In Kuurne werd op de wekelijkse marktdag een standje geplaatst, de marktbezoekers kregen doosjes van de publiekscampagne Sanimemorix met uitleg rond dementie en de preventie ervan. In Kortrijk  stonden o.a. volgende activiteiten op het programma: een dementievriendelijke wandeling, sportactiviteiten, contactkoor, tentoonstelling, pop-up inloophuis dementie, theater ‘De Loteling’ en een panelgesprek. De voorstelling ‘De Loteling’ werd maar liefst 3 keer gespeeld voor een volle zaal in De Schouwburg. De voorstelling wordt herhaald in Dilbeek (24/10/119) en Harelbeke (16/01/20). Voor meer info: klik hier. 

Lees hier meer over bovenstaande initiatieven 

Studiedag hulpmiddelen en omgevingsaanpassingen bij dementie: volzet! 

Hulpmiddelen en omgevingsaanpassingen kunnen de kwaliteit van leven van personen met dementie en hun mantelzorgers vergroten, maar zijn nog onvoldoende gekend. Daarom organiseren we op dinsdag 19 november 2019 in Kortrijk een studiedag over dit thema. Deze studiedag is een initiatief van ECD Sophia, Expertisecentrum Dementie Vlaanderen en infopunt dementie Meulebeke in samenwerking met GVO-groep, DMW, AZ Groeninge, VIEWZ en de Vlaamse Overheid.  De studiedag is reeds volzet, klik hier om je in te schrijven op de wachtlijst. Mogelijks wordt de studiedag herhaald.  Neem zeker ook vanaf 19/11 een kijkje op de website www.hulpmiddelenbijdementie.be.

Musi-Move koor Kortrijk

Het Musi-Move koor is opgericht voor alle mensen met dementie die thuis wonen en hun naasten. De bedoeling is om samen te zingen, te bewegen en vooral plezier te beleven met elkaar onder leiding van muziekpedagoog Hilde Vandeputte. Het koor komt iedere eerste donderdag van de maand samen in de gebouwen van de Zorggroep H. Hart. De volgende bijeenkomst is donderdag 14 november van 14u tot 16u. Wie interesse heeft om aan te sluiten is zeker welkom! Je hoeft niet mooi te kunnen zingen, het gaat om plezier en ontmoeten. 

Het Musi-Move koor is een initiatief van Hilde Vandeputte en Elena de Ru, met ondersteuning van de Zorggroep H. Hart, ECD Sophia en Familiehulp Kortrijk.  Voor meer informatie neem gerust contact op met Ulrike Sameyn (consulente Zorggroep H. Hart), tel: 056/32.13.70 of via e-mail: dienstencheques@h-hart.be. 

West-Vlaamse politieschool steunt ECD Sophia

Studente Sarah Steenbeke aan het woord: “Wij zijn een klas aspirant-inspecteurs aan de West-Vlaamse politieschool te Zedelgem. Het organiseren van een goed doel behoort tot één van de doelstellingen in de cluster maatschappelijke oriëntering in onze opleiding. Wij kozen als klas voor het thema ‘dementie’. Als toekomstige politie-inspecteurs zullen we regelmatig in aanraking komen met deze doelgroep, daarom wilden we hier de aandacht op vestigen. We organiseerden een doe-dag in een woon-zorgcentrum waarbij vooral personen met dementie centraal stonden. We gaven er uitleg over de geïntegreerde politie, voerden een alcoholcontrole uit en deden een appél voor. Ook geleiders met drughonden kwamen een demo geven. Naast de doe-dag verkochten we ook zelfgemaakte soep op school. Deze opbrengst wilden we schenken aan een organisatie die vooral werkt rond het thema dementie. Daarom kozen we voor het expertisecentrum dementie Sophia.”

Houvast document 

‘En daar stonden we dan, samen op de parking, niet wetende wat er zou komen en wat ons te doen stond.’

Als de diagnose dementie valt, is de impact op het leven voor zowel de persoon met dementie als voor de dichte omgeving om het zacht uit te drukken groot. Er komen heel wat vragen op hen af zowel praktisch als emotioneel. Gelukkig bestaan er al heel wat initiatieven om mensen met dementie en hun mantelzorgers te ondersteunen.

Informatie over het ziektebeeld zelf wordt makkelijker gevonden, maar andere zaken worden eerder ‘gaandeweg‘ ontdekt als men ermee geconfronteerd wordt. Denk maar wat te doen bij vermissing of hoe zit het nu met autorijden? Mantelzorgers moeten dan zelf telkens op zoek gaan naar de juiste informatie en ondersteuning en geven vaak aan dat ze dat allemaal veel eerder hadden moeten weten.
Juist daar wil initiatiefnemer ECD Paradox samen met de andere regionale expertisecentra dementie een hand reiken en werd een ‘houvast-document’ ontwikkeld. Het biedt een overzicht van vaak voorkomende zaken die ondersteuning kunnen bieden na het krijgen van de diagnose dementie.

Lees meer

Regionale activiteiten

Jouw activiteit op de kalender van www.dementie.be? Dat kan! Klik hier.

Café Black-out

Café Black-out is een participatief theaterproject met bewoners met dementie van WZC De Zon en WZC De Weister en een groep enthousiaste vrijwilligers. Het samenwerkingsproject tussen beide WZC’s en Schouwburg Kortrijk wordt begeleid door Karlien Torfs en Kirsten van den Hoorn.

In Café Black-out wordt het leven bepraat, beklonken en bezongen. Café Black-Out wordt getoond op zaterdag 26 oktober om 15u en om 17u en op zondag 27 oktober om 15u en 17u in WZC De Weister (Lijsterstraat 2, 8511 Kortrijk). Tickets kosten 5 euro en kan je online reserveren op www.schouwburgkortrijk.be of bij Uit in Kortrijk, Schouwburgplein 14, 056 23 98 55. 

Haakcafé Dementie

Het Haakcafé Dementie is een samenwerking van huisvandeMens Kortrijk met Studio Stich.  Op 25 september vond het eerste Haakcafé Vinnie De Vis plaats in Kortrijk. De visjes zijn zo gemaakt dat mensen met dementie hen graag vasthouden, erin kunnen knijpen, en aan de tentakels van de visjes kunnen trekken en ‘frutselen’ zoals we dat ze mooi zeggen in het West-Vlaams. De knuffels geven personen met dementie die in hun eigen innerlijke wereld verkeren een gevoel van geborgenheid, rust en veiligheid.

Zo is het project officieel gestart voor regio Kortrijk en de eerste Vinnie de Visjes zullen geschonken worden aan de afdeling voor personen met dementie van het WZC H. Hart. In de toekomst willen ze graag meer woonzorgcentra de knuffels kunnen aanbieden.

Heb je interesse om mee te haken? Neem contact op via kortrijk@demens.nu of 056 25 27 51. Of surf naar www.vinniedevisknuffel.be. 

De Warmste Week: apotheek Wijnberg in Wevelgem

Per verkochte duo lipstick van Eucerin schenkt apotheek Wijnberg 2.5 euro ten voordele van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. De apotheek aan het woord: “We kozen het expertisecentrum als goed doel gezien wij als apotheek veel geconfronteerd worden met problemen rond dementie. Bovendien wonen we in Wevelgem en profileert die zich ook als een dementievriendelijke gemeente. Familiaal gezien en in onze vriendenkring zien wij ook de problemen die dementie dag in en dag uit niet alleen voor de patiënt maar ook voor de mantelzorgers met zich mee brengen.“

Mensen die zich belangeloos inzetten en zo het verschil maken in het leven van anderen, daar ligt de essentie van de Warmste Week. Je vindt een overzicht van de initiatieven op www.dewarmsteweek.be. Zet jij zelf een actie op voor het goede doel? Laat het weten via sophia@dementie.be.  We zorgen voor extra promotie via onze communicatiekanalen. De Warmste Week vindt plaats van 18 tot 24 december, maar de acties beperken zich niet tot die periode.

Lens op demensie – Focus op de mens(en) achter dementie

In het kader van dementievriendelijk Wevelgem wordt door fotogroep EOS Wevelgem en Het Gulle Heem een fotowedstrijd ingericht. De deelname is volledig gratis en er zijn o.a. prachtige (geld)-prijzen te winnen. De geselecteerde foto’s worden naderhand tentoongesteld. Elke inwoner van Vlaanderen kan 1 tot hoogstens 4 foto’s indienen omtrent dementie en warme zorg bij dementie. De jury van de fotowedstrijd bestaat uit Michiel Hendryckx, prominent fotograaf, Mieck Vos, Bernadette Vandenheuvel en Jurn Verschraegen. Ook mensen met dementie van Het Gulle Heem zullen betrokken worden bij het jureren.  De wedstrijd loopt van 01/09/19 tot 20/02/20. Meer info is te vinden op www.eos-wevelgem.be.

Nieuws vanuit Vlaanderen

Brain Adventure Team verzet weer bergen

Vier mannen met jongdementie en hun partner, zoon of buddy stapten van 1 tot 8 september in een door toeristen weinig bezocht gebied, de Valle Maira in Piëmonte (Italië). Elke dag werd er 6 tot 8 uur gestapt onder een stralende hemel en elke avond stond er een ander bed klaar. De omstandigheden waren soms comfortabel, maar op sommige plaatsen sliep de groep samen in twee ruimtes. Initiatiefnemers Jurn Verschraegen en prof. dr. Mathieu Vandenbulcke werden bijgestaan door fysiotherapeut Jonas Devroey en zanger-dichter-presentator Rick de Leeuw.

“Het doel is dat we via de informatie die we tijdens de tocht van de deelnemers zelf meekregen, een reisgids realiseren die ook anderen in staat moet stellen om de tocht te lopen”, vertellen ze. Deelnemers Bart (52), Jo (53), Roland (62) en Paul (63) liepen de hele tocht uit. En eens te meer ervaarden ze dat het actief bezig zijn niet alleen impact heeft op het brein, maar ook na de tocht blijft doorwerken. Op de website en de Facebook-pagina kan je terecht voor een impressie. En ja, na dit nieuwe succes groeien er nieuwe plannen … De reisgids wordt in de loop van 2020 verwacht.

Vlaams ereteken voor Jurn Verschraegen

Op 11 juli kregen 16 verdienstelijke Vlamingen een ereteken van de Vlaamse Gemeenschap: een onderscheidingsteken en een oorkonde. Het was de vijfde keer dat Vlaanderen eretekens uitreikte. Een ereteken is een onderscheiding voor Vlamingen die bijzonder verdienstelijk geweest zijn en door hun uitzonderlijke talenten hebben bijgedragen aan het positieve imago van Vlaanderen. Ook Jurn Verschraegen (directeur Expertisecentrum Dementie Vlaanderen) werd op de Vlaamse feestdag gehuldigd.

Minister Jo Vandeurzen die tijdens de plenaire zitting in het Errerahuis in Brussel zijn laudatio uitsprak, situeerde hem als de drijvende kracht achter het dementieplan Vlaanderen en recent nog het referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie. “Hij doet dit steeds met een groot respect voor de menselijke waardigheid en integriteit van de persoon met dementie, met daarbij veel aandacht voor de specifieke vragen, noden en verwachtingen van de mantelzorgers. Zijn enthousiasmerend streven naar een goede dementiezorg vindt weerklank in binnen- en buitenland. De focus op wat nog mogelijk is, is zijn uitgangspunt. Jurn Verschraegen geeft mensen met dementie een stem, ook in tal van beleidsaanbevelingen. Het minste wat je van hem kan zeggen is dat hij de architect is geweest van de vermaatschappelijking van de dementiezorg in Vlaanderen”, aldus de minister.

Jurn Verschraegen draagt zijn ereteken op aan het team van de expertisecentra dementie en aan iedereen bij wie dementie het pad kruist: de persoon met dementie zelf, mantelzorgers van mensen met dementie, vrijwilligers, professionele hulpverleners en verder aan eenieder die vorm geeft aan een dementievriendelijk Vlaanderen.

Vormingsaanbod in de regio

• Opleiding tot referentiepersoon dementie te Brugge (voorjaar 2020). 
• Terugkomdagen voor referentiepersonen dementie: basisreeks en verdiepende reeks te Kortrijk: voor inschrijven klik hier! 
• Dementia Care Mapping, 4 daagse opleiding in november 2019 te Kortrijk
• Zorgesperanto op 08/11/19 te Brugge
• Atypische vormen van dementie op 28/11/19 te Brugge
• Creatief omgaan met agitatie en agressie op 31/01/20 te Kortrijk
• Verbinding leggen met families vanuit het geweldloze communicatiemodel en contextuele denkkader op 13/02/20 te Brugge
• Zinvolle activiteiten bij mensen met jongdementie op 26/03/20 te Kortrijk
• Onbegrepen gedrag bij frontotemporale dementie op 07/05/20 te Brugge

Voor meer info en inschrijven: klik hier. 

Vakliteratuur

Sociaal actief zijn verlaagt je risico op dementie

Twee net gepubliceerde onderzoeken bevestigen dat een sociaal actief leven leiden, het risico op dementie verlaagt. In een eerste studie werden ruim 10.000 Britten bijna 30 jaar lang gevolgd. Ze kregen elke vijf jaar een vragenlijst naar onder meer hun sociale contacten. Wie sociaal actiever was, bleek zoveel jaar later minder dementie te krijgen. In de tweede studie werden 4.171 mensen van 50 jaar en ouder gevolgd. Ook hier bleek dat minder sociaal actief zijn, gerelateerd is aan hoger risico op dementie.

Deze onderzoeken versterken de noodzaak om, naast goede zorg voor personen met dementie en hun mantelzorgers en de zoektocht naar medicijnen, werk te maken van een gezonde en actieve leefstijl zodat het risico op dementie daalt. Vanuit de expertisecentra dementie proberen we alvast om de Vlaming bewust te maken van de relatie tussen gezonde leefstijl (inclusief actief sociaal leven) en het risico op dementie.