Het referentiekader dementie: pilootprojecten en een wedstrijd voor hogescholen!

Om de vertaling naar de praktijk een duwtje in de rug te geven, lanceerden de Vlaamse overheid, Cera en het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen de projectoproep ‘deMENS in de zorg’: een oproep naar pilootprojecten bij het referentiekader voor kwaliteit van leven, wonen en zorg voor personen met dementie. Het enthousiasme was groot: 91 zorgvoorzieningen dienden een dossier in. Een neutrale jury selecteerde zes voorzieningen als toekomstige ambassadeurs voor persoonsgerichte zorg. Twee ziekenhuizen, twee woonzorgcentra en twee thuiszorgvoorzieningen gaan in 2019 aan de slag rond de zes fundamenten van goede zorg uit het referentiekader en worden hierin begeleid door het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen.

Het is van groot belang dat elke nieuwe generatie studenten in een zorg- of welzijnsopleiding vertrouwd is met afgestemde, persoonsgerichte zorg. Het Expertisecentrum ontwikkelde daarom een educatief pakket voor studenten uit een bachelor- of HBO5-opleiding. Ben je docent in een (hoge)school? We dagen ook jou uit om actief met het referentiekader dementie aan de slag te gaan. Neem deel aan onze wedstrijd en maak kans op 2.500 euro!

‘Vlaamse werkgroep voor mensen met dementie’ houdt vierde bijeenkomst

Weer of geen weer, op 13 maart vond in Mechelen de vierde bijeenkomst plaats van de ‘Vlaamse werkgroep voor mensen met dementie’. Het werd een marathonvergadering met op een zucht van de meet bijna alles op papier van wat hun ‘mission statement’ zal worden. De werkgroep is klaar om in april de eindsprint in te zetten bij de volgende bijeenkomst in Gent. Meer nieuws over de ‘Vlaamse werkgroep voor mensen met dementie’ die eind vorig jaar werd opgericht, kan je ook lezen op de website van  de Vlaamse sensibiliseringscampagne ‘Vergeet dementie, onthou mens’.

De campagne ‘Vergeet dementie, onthou mens’ bracht afgelopen maand ook opnieuw heel wat beklijvende videogetuigenissen, waaronder het verhaal van ervaringsdeskundigen Annie & Edgard over hun leven met dementie, de getuigenis van psychiater Dirk De Wachter en het krachtige pleidooi van gewezen mantelzorger Wim Van Loocke en notaris Peter Geeraerts om tijdig werk te maken van juridische en financiële regelingen bij dementie. Benieuwd naar de andere videogetuigenissen die online verschenen? Surf dan zeker naar de campagnewebsite!

Zekerheid voor mensen met dementie

Met de regelmaat van de klok verschijnen in de media berichten over iemand met dementie die vermist is. In een artikel in De Morgen van 13 maart worden ook kanttekeningen gemaakt bij het opgeven van de privacy van mensen met dementie. Maar loopt het wel zo’n vaart? “Het is zoeken naar een balans tussen de autonomie van de persoon en de veiligheid”, zegt Jurn Verschraegen, directeur van het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen. Trek je aan de ene kant de autonomie van de persoon maximaal door, dan kan dat leiden tot situaties waarbij een persoon voortdurend verdwaald geraakt. Te veel de nadruk leggen op veiligheid, kan dan weer leiden tot betutteling. “Onze mening is dat welke maatregelen er ook genomen worden, die best in consensus gebeuren met de persoon met dementie zelf en zijn omgeving. Het is de verantwoordelijkheid van iedereen. Niet alleen van de huisarts, ook de familie, de omgeving, mantelzorgers of verzorgers in de omgeving. Die moeten dat gesprek trachten aan te gaan. Dat is geen gemakkelijke opdracht, want bij een deel van de mensen met dementie is er geen ziekte-inzicht. Die persoon denkt: ‘Ik heb geen probleem, waarom doen jullie dit?’ De vraag is: hoe kunnen we de waardigheid van de persoon zo maximaal mogelijk ondersteunen, maar ook de veiligheid garanderen?”

De samenwerking met politiezones is dan ook belangrijk voor de expertisecentra dementie. Daarom werd het boekje ‘Zekerheid voor mensen met dementie’ ontwikkeld. Ook in het referentiekader dementie wordt rekening gehouden met deze problematiek.

Terugblik stuurgroep CASCADE in Canterbury

Het CASCADE-project loopt op volle snelheid. Op 27 en 28 februari namen Jurn Verschraegen (directeur Expertisecentrum Dementie Vlaanderen) en Leentje De Wachter (projectmedewerker Expertisecentrum Dementie Vlaanderen) deel aan de meeting in Canterbury, letterlijk in de schaduw van de mooie kathedraal. In deze inspirerende omgeving toonden we het voorstellingsfilmpje van CASCADE dat het project omschrijft. Verder zitten de CASCADE-leermodules momenteel in hun ontwikkelingsfase. Het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen speelt hierin een belangrijke rol. Tegen begin september 2019 zullen de pilootversies van de modules klaar zijn. Benieuwd naar wat er nog allemaal in de steigers staat? Op onze website blikken we uitgebreid terug en vooruit.

Recensie ‘Zo donker buiten, afscheid van een moeder met alzheimer’

Lezers van De Morgen kennen Marnix Peeters als de man die elke week een column schrijft, ‘vanop zijn berg in de Oostkantons’. Anders dan veel columnisten schrijft hij geen haarscherpe analyses van de samenleving, inclusief hoe het allemaal veel beter zou kunnen zijn, maar korte stukjes vertellingen en beschouwingen over dagelijkse dingen in zijn leven. Dikwijls over zijn vrouw, zijn berg, hun genieten van de verlatenheid, zijn overleden schoonbroer of een hond waar ze enkele dagen op moesten letten. Een enkele keer schreef hij over zijn moeder, die langzaam haar verleden verliest aan de ziekte van Alzheimer. Ook in één van zijn eerdere romans, de trapchauffeur uit 2015, komt een vergelijkbaar personage voor.

Nu heeft Marnix Peeters, een dik jaar na het overlijden van zijn moeder, een boek uitgebracht specifiek over haar en hun afscheid van elkaar door alzheimer. In dezelfde stijl als zijn columns, luchtig, anekdotisch, korte teksten, maar dikwijls met een dubbele betekenislaag. Zeker voor mensen die zelf van dichtbij dementie hebben meegemaakt ook erg herkenbaar. Je kan de integrale recensie van het boek lezen op onze website.

Een ‘houvast’ na de diagnose dementie

Als de diagnose dementie valt dan komen er heel wat vragen op je af, zowel praktisch als emotioneel. Gelukkig bestaan er diverse initiatieven om mensen met dementie en hun mantelzorgers te ondersteunen. Kennis over dementie wordt makkelijker gevonden, maar andere zaken worden eerder ‘gaandeweg‘ ontdekt als men ermee geconfronteerd wordt. Denk maar aan wat te doen bij vermissing of hoe het nu zit met autorijden. Mantelzorgers moeten dan zelf telkens op zoek gaan naar de juiste informatie en ondersteuning en geven vaak aan dat ze dat allemaal veel eerder hadden moeten weten.

Regionaal expertisecentrum dementie Paradox wil mensen op een toegankelijke manier extra handvaten aareiken. Ze ontwikkelden daarom een ‘houvast-document’. Organisaties die het document ook ter beschikking willen stellen via hun website kunnen het document downloaden en hun eigen logo toevoegen. Op die manier toont men dat men de zorg voor mensen met dementie een warm hart toedraagt en voorkomen we dat in de toekomst nog mensen in de kou blijven staan. Het document is terug te vinden via de website van regionaal expertisecentrum dementie Paradox.

Naast het ‘Houvast’-document zette regionaal expertisecentrum dementie Paradox recent ook nog mee de schouders onder een ander innovatief project: een heuse ‘escape room’ rond dementie. Benieuwd? Je komt hier meer te weten.

‘Zorg aan zet’: ook voor kwetsbare mensen!

Op diverse plaatsen in Vlaanderen namen de expertisecentra dementie deel aan de discussie-avonden over de zorg van de toekomst. Deze avonden zwengelen het debat aan over wat de zorg van de toekomst moet inhouden. Ook de burger mag zijn zegje doen en kan aanwezig zijn. Het doel is te komen tot een helder overzicht van acties die in een memorandum zullen worden overgemaakt aan de nieuwe beleidsdragers. Uiteraard nemen wij deel aan het debat over het belang van een tijdige (mantel)zorgondersteuning (o.m. bij dementie), de aandacht voor werkbaar werk en het belang van deskundig en voldoende zorgpersoneel.

Een greep uit de oogst aan ideeën vind je terug op de website. Het memorandum van de expertisecentra dementie Vlaanderen i.s.m. Alzheimer Liga Vlaanderen vind je hier. ‘Zorg aan Zet’ is een initiatief van Zorgnet-Icuro met de steun van de APB, ASGB, AUVB, CM, Domus Medica, Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, Familiehulp, Federatie Palliatieve Zorg Vlaanderen, Federatie Vrije Beroepen, FEPRAFO, Huis voor Gezondheid, In4care, Kenniscentrum WWZ, Nederlandstalig Platform voor Thuisverpleegkundigen, OKRA, Similes, Socialistische Mutualiteiten, SOM, Vereniging van Wijkgezondheidscentra, Vlaams Apothekers Netwerk, Vlaams Patiëntenplatform, Vlaams Welzijnsverbond, Vlaamse Ouderenraad, Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen, VLOZO en Wit-Gele Kruis Vlaanderen.

Vacature ‘De Stem van ons Geheugen’

Het initiatief ‘De Stem van ons Geheugen’ zoekt een nieuwe collega met enorm veel goesting om de schouders te zetten onder het prachtige project ‘Ik zal je altijd horen’. Kennis over dementie en zingen en een duidelijke visie hierop zijn hiervoor uiteraard een must. Iemand die werk ziet en initiatief kan nemen. Een netwerker pur sang, die op een warme, gerichte en gepaste manier met de verschillende doelgroepen kan communiceren.

Zij bieden een contract van bepaalde duur tot 1 februari 2021 (verlenging is mogelijk) in een deeltijdse (50%) tewerkstelling. Je werkt in een gemotiveerd team in een dynamische omgeving en krijgt de kans om mee te werken aan een uniek participatieproject. Je treedt in dienst als werknemer van Koor&Stem vzw. Meer informatie over deze interessante vacature kan je hier vinden.

Tandzorg en dementie

Op 20 maart werd in Wuustwezel op initiatief van WZC De Bijster in samenwerking met het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen een minisymposium georganiseerd rond dementie en tandzorg. Mond- en tandzorg krijgen terecht meer aandacht in de ouderenzorg. Door cognitieve – en gedragsmoeilijkheden is het uitvoeren van deze zorg bij personen met dementie soms niet evident. Vanuit een continue aandacht voor kwaliteitsverbetering in de zorg voor personen met dementie zochten medewerkers van De Bijster samen met tandarts Van Meir naar handelwijzen die hier een antwoord op kunnen geven. Je kan op onze website terecht voor de presentaties van dit inspirerende minisymposium.

Vormingen in de kijker

Mis onderstaande opleidingen niet en schrijf vandaag nog in:

> 9/05/2019: Minisymposium – ‘Ik, jij, samen MENS’

> Vanaf 13/05/2019: Leergang kleinschalig genormaliseerd wonen

> Vanaf 20/05/2019: Dementia Care Mapping

> 21/05/2019: ‘Ongewoon gewoon’ – omgevingszorg bij mensen met dementie (thuiszorg)