Regionaal expertisecentrum Sophia

Dementievriendelijke gemeenten

Dementievriendelijk Vlaanderen

Waarom?

Elke 4 seconden komt er in de wereld iemand bij die een of andere vorm van dementie heeft. Het aantal personen met dementie in België wordt geraamd op 202.000, hiervan zijn er ongeveer 6.000 jonger dan 65 jaar. Vlaanderen telt vandaag 131.818 mensen met dementie. De voorspelling is dat in 2060 dat aantal zal verdubbelen. Dementie is dus meer dan ooit een uitdaging. Niet alleen voor de zorgsector, maar voor de hele samenleving. Een dementievriendelijke gemeente kan hier een belangrijke rol spelen. Een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen willen het Expertisecentrum Dementie Vlaanderen, Alzheimer Liga Vlaanderen vzw, Koning Boudewijnstichting en de Vereniging Vlaamse Steden en Gemeenten daarom het concept ‘dementievriendelijke gemeente’ in de aandacht plaatsen.

Ongeveer 70% van de mensen met dementie leeft thuis. Een dementievriendelijke omgeving, waardoor mensen langer thuis kunnen blijven en hun levenskwaliteit toeneemt, betekent ook dat we de kosten beheersbaar proberen te houden. Een goede woonomgeving waar er voldoende zorg en ondersteuning beschikbaar is, verhoogt het welbevinden bij personen met dementie en hun naasten. Het concept ‘dementievriendelijke gemeente’ staat niet los van het concept ‘leeftijdsvriendelijke gemeente’ zoals dat door de Wereldgezondheidsorganisatie voorop wordt gesteld. Een dementievriendelijke gemeente draagt zorg in de meest brede zin van het woord. Ze zorgt ervoor dat mensen met dementie nog meetellen en maakt van het behouden van hun sociale identiteit een vanzelfsprekendheid. Het zijn de warmte, betrokkenheid en menselijkheid van iedereen binnen de gemeente die de realisatie van de dementievriendelijke acties kunnen waarmaken.

Een dementievriendelijke stad/gemeente is een win-win voor iedereen: het lokale bestuur, verenigingen, horeca, bedrijven,… maar natuurlijk ook voor mensen met dementie zelf, hun naasten en iedereen die bij de zorg voor hen betrokken is.

Nog niet helemaal overtuigd?

  1. Lees hier het memorandum voor toekomstige gemeente- en stadsbesturen in tien punten: maak je gemeente dementievriendelijk. 
  2. Bekijk de film ‘You’ll never walk alone, waarin mensen met dementie, mantelzorgers, politici en medewerkers uit de zorg uitleggen waarom dementie op lokaal niveau een cruciaal thema is.

Cijfers over dementie op gemeentelijk en stedelijk niveau

Elke Vlaamse gemeente heeft een aantal inwoners met dementie, en in alle gemeenten zal dat aantal stijgen de volgende jaren, tegen 2035, gemiddeld met 42,7% maar in enkele gevallen zelfs met meer dan 90%! Voor het hele Vlaamse Gewest wordt het aantal personen met dementie voor 2018 geschat op 131.818, en dat stijgt naar 188.183 tegen 2035, een stijging van 42,7%. 

Klik hier voor een rechtstreekse link naar de prevalentiekaart om het aantal inwoners met dementie in jouw gemeente/stad te kennen. 

 

Bouw mee aan een dementievriendelijke stad/gemeente met de dementiemeter

Om dit te bereiken kunnen lokale besturen die dementievriendelijk willen worden zich focussen op een aantal kernthema’s. Deze kan men gebundeld vinden in de ‘dementiemeter’. De volgorde van de items in de dementiemeter heeft geen gradatie. Alle items zijn evenwaardig. Werken aan een ‘dementievriendelijke gemeente’ gaat immers over beweging, het is nooit voltooid. Kleine successen kunnen grote veranderingen teweegbrengen. Met de dementiemeter willen we een handig instrument aanbieden om in kaart te brengen wat de gemeente of stad al doet om aan een dementievriendelijk beleid te bouwen en welke uitdagingen er nog zijn naar de toekomst toe. Zo willen we niet alleen het lokale bestuur handvaten aanbieden op weg naar een dementievriendelijk beleid, maar ook al haar inwoners. De dementiemeter is immers makkelijk implementeerbaar in de website van jouw stad of gemeente. Je kan hem als pdf-bestand downloaden, invullen en online publiceren. Een efficiënt instrument dus om intern en extern te communiceren over het lokale beleid rond dementie vandaag en in de toekomst.

Download hier de dementiemeter en ga aan de slag!

Integreer een dementievriendelijk beleid binnen de lokale bestuursakkoorden

Daarnaast is er een kader ontwikkeld, een ‘dementievriendelijk groeipad’, waarbij gemeenten en steden intern kunnen aftoetsen hoe duurzaam en inclusief zij beleidsmatig werken aan een ‘dementievriendelijke gemeente of stad’. Dit instrument is voornamelijk bedoeld om visie en plan van aanpak intern te bekijken. Ook hier is het niet de bedoeling om gradaties te benadrukken. Elke stad of gemeente werkt op een verschillende manier aan een dementievriendelijk beleid met eigen mogelijkheden. Het ‘dementievriendelijk groeipad’ laat toe om de dementievriendelijke engagementen van jouw stad of gemeente te integreren binnen de beleids- en beheercycli en zo op lange termijn te bouwen aan de dementievriendelijk bestuur.

Download hier het dementievriendelijk groeipad en ga aan de slag!

Zet jouw stad/gemeente mee op de kaart!

Bouw je al actief aan een dementievriendelijk beleid of heb je ambitie om aan de slag te gaan? Laat via dementievriendelijk@vvsg.be weten dat je als stad/gemeente de dementiemeter hebt ingevuld en op jouw stedelijke/gemeentelijke website hebt gepubliceerd en we zetten jouw stad/gemeente op de dementievriendelijke kaart van Vlaanderen.

 ECD Sophia ondersteunt en faciliteert projecten in het kader van dementievriendelijke gemeenten in de zorgregio’s Kortrijk en Roeselare. Dit kan door vb. deel uit te maken van een stuurgroep, het aanbieden van vormingen of informatiemateriaal, het delen van goede praktijken,…

Enkele inspirerende voorbeelden uit de regio