Maatschappelijke participatie

Op deze pagina vindt u meer informatie bij de toepassing ‘Maatschappelijke participatie’.

  • Aanbevolen en aanvullende literatuur
  • Inspirerende praktijken

 

Aanbevolen literatuur

  • ‘You’ll never walk alone’, een filmpje waarin mensen met dementie, mantelzorgers, politici en medewerkers uit de zorg uitleggen waarom dementie op lokaal beleidsniveau een cruciaal thema is.
  • Baert, V. (2015). Handleiding dementievriendelijke gemeenten. Brussel: Politeia.

Aanvullende literatuur

  • Tips om te reizen vind je in
    • Verschraegen, J., Vandenbulcke, M., & de Leeuw, R. (2017). De beklimming van de berg Alzheimer. Antwerpen: EPO.
    • Alzheimer’s Australia. (2016). Travelling and holidays with dementia: Alzheimer’s Australia.
      Fulltext: klik hier.
  • Steunpunt Vakantieparticipatie. (2016). Vergeet dementie. Onthoud de mens. Onthoud de verhalen.
    Fulltext: klik hier.
  • Kelson, E., Phinney, A., & Lowry, G. (2017). Social citizenship, public art and dementia: Walking the urban waterfront with Paul’s Club. Cogent Arts & Humanities, 4(1), 1354527.

 

Buurten is een werkwoord (Triamant)

Triamant is moeilijk in één zin te omschrijven. Het is een woon-, leef- en zorgconcept waar jong en oud, met en zonder zorgvraag samenleven in een zelf gecreëerde buurt. Een afgesloten gemeenschap is het echter niet. “Integendeel”, zegt Maartje, beleidsverantwoordelijke zorg van de site in Haspengouw. “We willen net de buurt naar binnen brengen en zelf naar buiten gaan. We stimuleren de mensen die hier wonen om elkaar te helpen en hun talenten in te zetten. Zo geeft een van de bewoners met een fysieke beperking nu computerles aan ouderen. Ook proberen we om bewoners zo lang mogelijk te laten participeren aan de samenleving. We zijn vorige week bijvoorbeeld nog met een groepje bewoners een pint gaan pakken in het buurtcafé.”

Triamant gaat actief samenwerkingen aan met lokale verenigingen. Zo komt de Scouts hier op zondag spelen en gaat de speelschool uit het dorp vanaf dit jaar hier door. De musicalschool maakt gebruik van de lokalen en een deel van de tuin wordt aangelegd door vrijwilligers uit het dorp. “Dit kadert in het project Warme Tuin”, licht Maartje toe. “Het idee is ontstaan doordat Louis, een van de personen met dementie die hier woont, altijd in de weer was in onze tuin. Nu coördineert hij mee de vrijwilligerswerking voor de warme tuin.”

“Onze tip naar andere zorgvoorzieningen die actief willen inzetten op maatschappelijke participatie? Zoek geen vrijwilligers om specifieke activiteiten te trekken, maar zet vrijwilligers in om de kwaliteiten en sterktes die reeds bij iedereen in de buurt aanwezig zijn in kaart te brengen en zo het sociaal netwerk te versterken of nieuw leven in te blazen.”

Contactgegevens: maartje.wils@triamant.be.

 

Op reis met bewoners (WZC De Weister, Aalbeke)

Voor de bewoners van woonzorgcentrum De Weister is reizen niets nieuws. Al enkele jaren gaat de zorgvoorziening uit Aalbeke op vraag van bewoners op reis.

‘Als je nadenkt over wat je als zorgverstrekker kan betekenen voor mensen, dan denk je ook over wat jou zelf voldoening geeft. Daar hoort reizen vanzelfsprekend bij. Dat is voor mij en voor veel mensen die hier wonen belangrijk. Dus maken we dat mogelijk. Op een van die vakanties naar zee was een dame van 94 jaar mee. Thuis, in het woonzorgcentrum, zat ze hele dagen in een rolstoel voor zich uit te murmelen. Aan zee keek ze uit over de horizon. Er stond een strakke wind. Het goot water. Toen ze een uur of twee naar de gietende regen had gekeken zei ze: “Zet mij ne keer in de wind.” We hebben dat gedaan. We zetten haar met rolstoel en al buiten. Ze voelde de wind, de regen. Ze vond het zalig, ze werd er intens gelukkig van. Later hoorden we van de familie dat ze dat vroeger vaker deed: de buiten opzoeken als het dwaas en regenachtig weer was’, zegt Patrick Laevens, referentiepersoon dementie [191].

Soms verkennen de bewoners een stukje van Vlaanderen, zoals een uitstap naar zee, soms mag het al wat verder zijn, zoals een weekendje Parijs. In 2016 gingen een aantal bewoners op reis naar Italië en ontving het woonzorgcentrum tegelijkertijd een aantal Italiaanse ouderen. In 2017 stond de Provence op de planning.

Voor meer informatie, contacteer deweister@ocmwkortrijk.be.

 

Meet me at Middelheim (Antwerpen)

Elke derde zondag van de maand, van april tot oktober, kunnen mensen met dementie en hun mantelzorgers samen kunst beleven tijdens een dementievriendelijke rondleiding in het Middelheimmuseum. Trekkers van dit initiatief zijn Tom Van Cleef en Els Tavergne, die beiden in hun dichte familie met dementie geconfronteerd werden. Ze beleefden dus wat de impact op de persoon met dementie en zijn familie is. Voor hun rondleiding lieten ze zich inspireren door de dementievriendelijke gidsbeurt van het MoMA in New York.

Tijdens de rondleiding zijn de kunstwerken in het park de aanleiding voor een gesprek, discussie, associatie … Mantelzorgers zijn vaak in positieve zin verrast door de reacties van hun naaste met dementie. Het is bovendien een ontspannend moment, even helemaal weg van de zorg.

Voor meer informatie, klik hier.

 

Zorgtoerisme aan het water (Zorggroep H. Hart, Kortrijk)

In het centrum van Kortrijk, langs de Leieboorden, ligt Budalys. Een dynamische plek waar rust, gezondheid en wellness samenkomen. Het concept wil een ontmoetingsplaats zijn voor jong en oud. In het indrukwekkende gebouw wil H. Hart naast het aanbod van 48 comfortappartementen met service à la carte ook zorgtoerisme uitbouwen. Dankzij de deelname aan het Europees project CASCADE wordt dit mogelijk. H. Hart heeft al vele jaren ervaring en kan hierdoor verschillende diensten en servicemogelijkheden aanwenden om dit toerismeaanbod uit te bouwen.

Aan het woord is Wino Baeckelandt, algemeen directeur Zorggroep H. Hart: ‘Een glinsterende Gouden Rivier, de Leie, la Lys, omarmt het Buda-eiland en het gezellige stadscentrum dat bruist van het leven. Daarnaast heeft Kortrijk ook een rijke culturele geschiedenis met een aantal prachtige musea. Een ervan is museum Texture, het vlas- en textielmuseum in Kortrijk, dat onder andere samen met regionaal expertisecentrum dementie Sophia, een partnerorganisatie van H.-Hart, een dementievriendelijke rondleiding uitwerkte. Deze samenwerking inspireerde ons om een droom te realiseren: een gepersonaliseerd zorgaanbod ontwikkelen samen met de lokale toeristische sector.’

Contactgegevens: Budastraat 30, 8500 Kortrijk. info@budalys.be, 056 32 10 00.

 

Vervlochten met de buurt (WZC Westervier, Brugge)

Woonzorgcentrum Westervier bevindt zich in een rustige wijk aan de rand van Brugge. ‘De buurt is voor ons heel belangrijk’, legt Leen, coördinator woon- en leefteam, ons uit. ‘Wie hier woont, moet alle kansen krijgen om te blijven deel uitmaken van de maatschappij. Dat doen we door zelf naar buiten te komen én door de buurt bij ons binnen te trekken.’ Enkele voorbeelden: de busjes van het dagverzorgingscentrum kunnen door buurtbewoners ontleend worden via een systeem van autodelen, de bewoners gaan samen naar de parochiefeesten, het contactkoor treedt soms op in de kerk, er is een depot van voedselteams waar buren hun bestelling in de korte keten kunnen ophalen en met dat voedsel wordt in het woonzorgcentrum en met bewoners soms een soepatelier georganiseerd. Kunstenaars kunnen gedurende een maand hun werken tentoonstellen in de cafetaria. Er is ook een hobbyclub waaraan zowel bewoners als buurtbewoners deelnemen. Bewoners geven aan dat ze het fijn vinden om oude bekenden op die manier terug te zien. Een groepje schilders uit de buurt heeft een ruimte in het woonzorgcentrum ter beschikking. Bewoners komen dan nieuwsgierig kijken wat er gaande is en worden soms betrokken in het gebeuren. Ook is er maandelijks een buurtmarkt op de parking, die ook veel buurtbewoners aantrekt, en lokale verenigingen kunnen gebruikmaken van de cafetaria om te vergaderen.

‘Al deze initiatieven zorgen voor dynamiek in ons huis. We zijn doorheen de jaren een plaats van ontmoeting geworden. Een tip naar andere zorgvoorzieningen? Wees geduldig. Verwacht niet direct opbrengst als je een initiatief start. Integratie in de buurt heeft tijd nodig.’

Contactgegevens: wlteam.westervier@curando.be