Ziekenhuizen

Op deze pagina vindt u meer informatie bij het thema dementievriendelijke ziekenhuizen.

  • Interessante documenten
  • Aanbevolen en aanvullende literatuur
  • Inspirerende praktijken

 

Het Wie-ik-ben-document is een sectoroverschrijdend, persoonsgericht informatiedocument. Het kan geïntegreerd worden in een anamnesedocument of het dossier van de persoon met dementie. Buitenlandse voorbeelden tonen aan dat het leidt tot meer persoonsgerichte en afgestemde zorg.

 

 

Wie-ik-ben-document (bewerkbare versie)

Wie-ik-ben-document (pdf)

Wie-ik-ben-document_extra informatie voor gebruik

Persoonsgerichte documenten uit andere landen

Verenigd Koninkrijk – All about me Booklet

Een afdeling van het Kingston Hospital (Londen) onderging architecturaal en qua inrichting een metamorfose en werd dementievriendelijk. De organisatie maakte een filmpje waarin je voor en na ziet. Klik hier
De King’s Fund ontwikkelde verschillende instrumenten om de dementievriendelijkheid van een ziekenhuisafdeling in kaart te brengen. Alle documenten zijn vrij beschikbaar. Meer info? Klik hier.
Virtual Hospital
De universiteit van Stirling ontwikkelde een virtueel ziekenhuis, waarin je per ruimte tips krijgt over architectuur en inrichting voor mensen met dementie.
Meer info: klik hier.

Aanbevolen literatuur

  • Alzheimer’s Australia. (2014). Dementia care in the acute hospital setting: issues and strategies: Alzheimer’s Australia.
    Fulltext: klik hier.
  • Alzheimer’s Society. (2009). Counting the cost: caring for people with dementia on hospital wards. London: Alzheimer’s Society.
    Fulltext: klik hier.
  • Dementia Action Alliance (2018). Dementia-friendly hospital charter: Dementia Action Alliance.
    Fulltext: klik hier.
  • Heath, H., Sturdy, D., & Wilcock, G. (2010). Improving quality of care for people with dementia in general hospitals. Harrow: RCN Publishing Company Ltd.
    Fulltext: klik hier.

 

Aanvullende literatuur

  • Andrews, J. (2013). A guide to creating a dementia-friendly ward. Nursing Times, 109(8), 20-21.
  • Brooker, D., Leung, D., Bowley, K., Etches, C., Bray, J., Smith, P., . . . Upton, D. (2013). The dementia care bundle: improving the quality and safety of hospital care for patients with acute physical illness who have co-existing dementia. London: The Health Foundation.
    Fulltext: klik hier.
  • Büter, K., Motzek, T., Dietz, B., Hofrichter, L., Junge, M., Kopf, D., . . . Marquardt, G. (2016). Dementia-friendly hospital wards. Zeitschrift für Gerontologie und Geriatrie, 1-6. doi: 10.1007/s00391-016-1079-0
  • Edis, H. (2017). Improving care for patients with dementia in the recovery room. British Journal of Nursing, 26(20), 1102-1108.
  • Fuggle, L. (2013). Designing interiors for people with dementia. Stirling: University of Stirling.
  • Parke, B., Hunter, K. F., Schulz, M. E., & Jouanne, L. (2016). Know me – A new person-centered approach for dementia-friendly emergency department care. Dementia, 0(0), 1-16. doi: 10.1177/1471301216675670
  • The DSDC Virtual Hospital shows how good design can make an acute hospital setting dementia-friendly. Meer info: klik hier.
  • The King’s Fund. (2014a). Is your hospital dementia friendly? : The King’s Fund.
    Fulltext: klik hier.
  • The King’s Fund. (2014b). Is your ward dementia friendly?
    Klik hier.
  • Waller, S., & Masterson, A. (2015). Designing dementia-friendly hospital environments. Future Hospital Journal, 2(1), 63-68.
    Fulltext: klik hier.

 

Een bed voor de mantelzorger: rooming-in (Jessa Ziekenhuis Hasselt)

In het Jessa Ziekenhuis heeft de afdeling geriatrie sinds april 2018 een rooming-in kamer in gebruik. Dit seniorvriendelijke initiatief geeft familielieden van delirante of palliatieve patiënten of van patiënten met dementie de mogelijkheid om op een comfortabele manier bij de patiënt te verblijven. De nabijheid van familie en de huiselijke inrichting zorgen voor een rustgevend effect op de patiënt.

Voor de inrichting van de kamer baseerde het team van geriatrie 2 zich op wetenschappelijke studies. “Planten, groene tinten en natuurlijke materialen als hout zijn rustgevend voor de patiënt. Maar ook huiselijke elementen: een staanlamp en nachtlampje met gedempt licht, een fotokader waarvoor de familie foto’s van thuis kan meebrengen, … Die herkenbare elementen helpen verwardheid verminderen. Dat en de verder prikkelarme inrichting. Eén ding willen we nog wel toevoegen in de kamer: een compacte dementieklok die heel duidelijk uur en dagdeel aangeeft en een automatische dimmer heeft voor ’s avonds. Zo’n dementieklok heeft ook een positieve invloed op het dag- en nachtritme van patiënten met delirium.

Ook voor de familie is de rooming-in kamer een hele stap vooruit. “Op een eenpersoonskamer een bedje moeten uitklappen, het stimuleert de familie niet om bij de patiënt te blijven overnachten. Terwijl de continue nabijheid van een vertrouwd persoon net een positief effect heeft op mensen met dementie. Met de rooming-in kamer is de stap om bij de patiënt te overnachten veel kleiner. De kamer beschikt over een comfortabel zetelbed met poef, een ruime bureautafel, een badkamer voor twee personen, …  Over de locatie tegenover de dagzaal is ook bewust nagedacht. De familie kan zo even uitwijken naar de ruime zaal, maar blijft toch in de nabijheid van de verwarde patiënt. Ook bij een palliatieve patiënt is dat belangrijk, zowel tijdens het verblijf als bij het rouwproces na een overlijden. De rooming-in kamer draagt naar onze bescheiden mening echt bij aan een seniorvriendelijke en dementievriendelijke benadering.

Voor meer info: anita.jans@jessazh.be

 

Een dementievriendelijke box op spoedgevallen (Dublin, Ierland)

Het St. James ziekenhuis in Dublin richtte een box op spoed in voor personen met dementie. Die ziet er, in vergelijking met de andere boxen, rustiger uit. Alle technische apparatuur, notitieborden en spiegels zijn weggestopt, er zijn uitklapbare stoeltjes met armleuningen voor de familieleden, de kleuren zijn rustiger, er is geluiddempend materiaal gebruikt, er zijn oriënterende tools zoals een analoge klok en een kalender. Ook is er een duidelijke aanduiding van het toilet met pictogrammen. Men kan de verlichting in de box aanpassen in kleur en intensiteit, zodat die meer aansluit op het dag-nachtritme van de persoon met dementie en op die manier de stemming kan beïnvloeden.

Voor:

Na:

Contactgegevens: info@stjames.ie

 

De mantelzorgbadge (AZ Maria Middelares Gent)

Op de dienst geriatrie van het AZ Maria Middelares in Gent kunnen mantelzorgers een badge krijgen als ze tijdens de opname een taak op zich nemen in de zorg. ‘Heel specifiek gaat het over maaltijdbegeleiding en over het aanwezig zijn bij verwardheid en onrust’, zegt Marc Vankerkhoven, hoofdverpleegkundige. ‘Voor ons is de aanwezigheid van de mantelzorgers een echte meerwaarde.

Doordat zij de patiënt goed kennen, kunnen ze hem vaak gewoon al door hun aanwezigheid tot rust brengen en zo een veilige en fixatieloze situatie creëren. Het is dus goed voor de patiënt, het biedt gemoedsrust voor de mantelzorger en het ontlast het team op sommige momenten.ʼ In ruil voor hun hulp kunnen de mantelzorgers ook buiten de bezoekuren komen, kunnen ze overnachten (op voorwaarde dat de patiënt in een eenpersoonskamer verblijft) en krijgen ze een maaltijd. De mantelzorgbadge begon als een proefproject op de dienst geriatrie, maar kan door de vele positieve signalen van mantelzorgers en medewerkers ook op andere diensten uitgerold worden.

‘Wat we geleerd hebben is dat het belangrijk is de draagkracht van de mantelzorgers goed te bevragen en ook doorheen de opname te blijven evalueren, zodat hun engagement hen niet overbelast.’

Contactgegevens: Marc Vankerkhoven via Marc.Vankerkhoven@AZMMSJ.BE.

 

Hospital at Home (Nederland)

In het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) ging men in 2017 van start met het proefproject Hospital at Home. Kwetsbare ouderen, zoals mensen met dementie, die zich op de dienst spoedgevallen aanmelden en een ziekenhuisopname nodig hebben, kunnen ervoor kiezen om toch in hun eigen vertrouwde omgeving acute zorg te krijgen. Meestal blijft de patiënt een nacht in het ziekenhuis, zodat de zorg thuis intussen optimaal voorbereid kan worden. Bij het Hospital at Home-programma komen een arts en verpleegkundigen aan huis om de zorg te verlenen. De behandeling blijft de verantwoordelijkheid van het ziekenhuis.

Thuis verzorgd worden heeft verschillende voordelen. Kwetsbare ouderen zijn thuis immers minder gevoelig voor complicaties zoals vallen, ondervoeding of delier en krijgen ook minder te maken met blijvend functieverlies, een daling van de zelfredzaamheid, een opname in het woonzorgcentrum of vroegtijdig overlijden. Met dit project wil men kwetsbare personen zoveel mogelijk behoeden voor deze risico’s. Studies tonen aan dat het concept werkt. Het Hospital at Home-zorgprogramma leidt, in vergelijking met de klassieke manier van zorg, tot een groter behoud van functioneren, meer kwaliteit van leven en meer welbevinden. De kwaliteit van zorg blijft dezelfde, de kosten zijn lager en de mantelzorger wordt niet extra belast. Heel wat voordelen dus. Voor Hospital at Home wordt geen extra personeel aangeworven. Men schakelt over op een andere personeelsorganisatie en een efficiëntere inzet en afstemming van protocollen voor hulpmiddelen en medicatie.

Meer informatie? www.hospitalathome.nl.