Aantal personen met dementie verdrievoudigt tijdens de volgende 30 jaar
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) lanceerde vorige maand een wereldwijd dementie-observatorium dat de vooruitgang met betrekking tot onderzoek en dienstverlening rond dementie verder zal monitoren. Gezien de wereldbevolking steeds ouder wordt, wordt verwacht dat het aantal mensen met dementie zal verdrievoudigen van 50 miljoen nu tot 152 miljoen tegen 2050. Jaarlijks zijn er ongeveer 10 miljoen mensen die een of andere vorm van dementie ontwikkelen. De WHO doet daarom appél op de overheden om meer aandacht te geven aan dementie en er vooral voor te zorgen dat men de zorg en ondersteuning krijgt die nodig is, waar men zich ook bevindt.
Het Global Dementia Observatory is een web-based platform dat gelanceerd wordt door de WHO met als doelstelling de voortgang te monitoren op het vlak van dienstverlening voor mensen met dementie en hun mantelzorgers (en wie voor hen zorgt). Het observatorium zal ook de aanwezigheid van nationale en regionale dementieplannen monitoren en ook de inspanningen die geleverd worden om het risico op dementie te verminderen. Verdere aandacht zal er zijn voor zorginfrastructuur en de psycho-sociale gevolgen van dementie. Het web-based systeem zal niet alleen de voortgang monitoren, het zal ook in kaart brengen waar nog vooruitgang kan geboekt worden. Op vandaag heeft de WHO reeds data verzameld vanuit zo’n 21 landen – België is daar voorlopig niet bij. Tegen einde 2018 hoopt men over gegevens te beschikken van 50 landen. Voorlopige resultaten tonen aan dat reeds heel wat landen ondernemend zijn als het gaat over dementieplannen, bekendmaking en sensibilisering en dementievriendelijke activiteiten zoals de participatie van mensen met dementie aan de dagelijkse activiteiten in de lokale gemeenschap. Ook wordt verwezen naar acties om het stigma tegen te gaan van wie een diagnose heeft.
De WHO ontwikkelde overigens ook een boeiende nota met een eigen plan (2017-2025) met een begrijpelijke blauwdruk voor acties op een zevental ‘dementie-werven’ zoals preventie, dementievriendelijkheid van de samenleving, sensibilisering, diagnostiek, behandeling, zorg en ondersteuning van mantelzorgers en research en innovatie. Het plan werd ontwikkeld met bijzondere aandacht voor het respect voor de mensenrechten van mensen met dementie én met hun betrokkenheid. In het plan staan ook meetbare doelstellingen vermeld. De thema’s diagnosestelling en onderzoek behoeven de nodige aandacht en extra inspanningen. Slechts 14% van de onderzochte landen zegt dat ze kan aangeven hoeveel mensen een dementiediagnose hebben. Het streefdoel van de WHO is te komen tot minstens 50% in 2025.
Er zijn wel wat bemoedigende tekenen zichtbaar inzake de investeringen in onderzoek, zeker de laatste jaren, maar de inspanningen zijn volgens de WHO nog onvoldoende. Het aantal artikels in dementie-gerelateerde wetenschappelijke tijdschriften bedroeg in 2016 rond de 7000. In vergelijking met kanker (99 000) en diabetes (15 000) in hetzelfde jaar is dat erg weinig. Er is volgens de WHO niet enkel research nodig om een middel te vinden dat dementie kan tegenhouden, maar ook in de domeinen preventie, risicovermindering, diagnostiek, behandeling en zorg. Het observatorium zal voorzien in een kennisbank waar overheden in gezondheid en welzijnszorg, artsen, researchers en burgerorganisaties de nodige informatie kunnen vinden over de dementiezorg in de diverse landen o.m. op beleidsvlak, richtlijnen en toolkits rond preventie en zorg. Het werk van de WHO m.b.t. het Global Dementia Observatory wordt ondersteund door de regeringen van Canada, Duitsland, Japan, Nederland, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk en Noord-Ierland en de Europese Commissie.